Prawa autorskie zastrzeżone dla RYCAK Kancelaria Prawa Pracy i HR

Pracodawca jest obowiązany zapewnić pracownikom, na swój koszt, profilaktyczną opiekę lekarską na zasadach określonych w przepisach. Na tę opiekę składają się między innymi  badania okresowe i kontrolne pracowników.

Pracownicy podlegają okresowym badaniom lekarskim. Częstotliwość badań okresowych zależy pośrednio od rodzaju pracy (konkretnie od czynników niebezpiecznych, szkodliwych lub uciążliwych) oraz stanu zdrowia konkretnego pracownika.

Pracownicy podlegają także kontrolnym badaniom lekarskim. W przypadku niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą, pracownik podlega ponadto kontrolnym badaniom lekarskim w celu ustalenia zdolności do wykonywania pracy na dotychczasowym stanowisku. To oznacza, że badania kontrolne są obowiązkowe w przypadku niezdolności do pracy trwającej nieprzerwanie dłużej niż 30 dni, spowodowanej chorobą. Chodzi o nieprzerwaną (musi być zachowana ciągłość 30 dni) niezdolność do pracy pracownika (a nie np. członka rodziny). Pracownik stawiający się do pracy po okresie niezdolności do pracy trwającej dłużej niż 30 dni ma obowiązek poddania się kontrolnym badaniom lekarskim, na które zostanie skierowany przez pracodawcę. Obowiązek pracodawcy dotyczący skierowania pracownika na kontrolne badania lekarskie powstaje dopiero wówczas, gdy pracownik w sposób wyraźny i niebudzący wątpliwości zgłasza swoją gotowość do pracy (a nie np. pojawia się w firmie tylko po to aby dostarczyć kolejne zwolnienie lekarskie).

Jeżeli chodzi o sytuację, w której pracownik wraca z urlopu macierzyńskiego / rodzicielskiego / wychowawczego, to pracodawca nie musi kierować na badania kontrolne chyba, że bezpośrednio przed rozpoczęciem urlopu pracownik był nieobecny w pracy z powodu choroby dłużej niż 30 dni. W praktyce zatem często pojawia się konieczność skierowania na badania kontrolne.

Okresowe i kontrolne badania lekarskie przeprowadza się w miarę możliwości w godzinach pracy. Za czas niewykonywania pracy w związku z przeprowadzanymi badaniami pracownik zachowuje prawo do wynagrodzenia, a w razie przejazdu na te badania do innej miejscowości przysługują mu należności na pokrycie kosztów przejazdu według zasad obowiązujących przy podróżach służbowych.

Pracodawca nie może dopuścić do pracy pracownika bez aktualnego orzeczenia lekarskiego stwierdzającego brak przeciwwskazań do pracy na określonym stanowisku w warunkach pracy opisanych w skierowaniu na badania lekarskie.

Okresowe i kontrolne lekarskie przeprowadza się na podstawie skierowania wydanego przez pracodawcę i na koszt pracodawcy. Pracodawca przechowuje skierowania  i orzeczenia wydane na podstawie badań lekarskich w części A akt osobowych pracownika.

autorka odpowiedzi: apl. adw. Nina Bronisz