Prawa autorskie zastrzeżone dla RYCAK Kancelaria Prawa Pracy i HR
Nie tylko odwołanie pracownika z urlopu może stanowić problem, ale także sam sposób, w jaki pracodawca może próbować naruszyć ten niezbywalny czas odpoczynku. Dlatego też warto tu zwrócić uwagę na kwestię samej formy odwołania pracownika z już rozpoczętego urlopu wypoczynkowego.
W tej sprawie dość jasno wypowiedział się Sąd Najwyższy, który w wyroku z dnia z dnia 8 marca 2017 r. (II PK 26/16) podniósł, że skuteczne odwołanie pracownika z urlopu wymaga od pracodawcy złożenia jednoznacznego oświadczenia woli w sposób pozwalający pracownikowi zapoznać się z jego treścią (art. 167 § 1 w związku z art. 300 k.p. i art. 61 k.c.). Wymogu tego nie spełnia wysłanie przez pracodawcę wiadomości na prywatną skrzynkę mailową pracownika, zwłaszcza gdy takiego środka komunikacji nie wykorzystywano wcześniej do komunikacji między stronami stosunku pracy.
W swoim wyroku Sąd Najwyższy uznał, że z uwagi zaś na usprawiedliwiony interes pracodawcy, w treści art. 167 § 1 k.p. przyjęto, iż pracodawca może odwołać pracownika z urlopu, przy czym może to uczynić tylko wówczas, gdy jego obecności w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu. Skoro zaś pracodawca - odwołując pracownika z urlopu - ogranicza w ten sposób konstytucyjne prawo do wypoczynku, winien to uczynić w jednoznacznym oświadczeniu woli, które wywołuje skutek w chwili złożenia go pracownikowi w taki sposób, aby mógł zapoznać się z jego treścią.
Pracownik, który korzysta z urlopu wypoczynkowego, zwolniony jest bowiem czasowo z obowiązku świadczenia pracy i pozostaje poza sferą pracowniczego podporządkowania. Co oczywiste, nie utrzymuje w tym okresie stałego, codziennego kontaktu z pracodawcą. Nie należy zatem wymagać od niego, z powołaniem się na art. 60 k.c. w związku z art. 300 k.p., aby odczytywał intencję pracodawcy odwołania z urlopu wypoczynkowego, z faktów konkludentnych, na przykład z rozmowy telefonicznej przeprowadzonej w przedostatnim dniu urlopu, w której uzyskuje informację, że jest potrzebny w pracy. To przecież pracodawca, tylko wówczas, gdy obecności urlopowanego pracownika w zakładzie wymagają okoliczności nieprzewidziane w chwili rozpoczynania urlopu, kierując się własnym interesem, składa pracownikowi oświadczenie woli o odwołaniu z urlopu.
Pracownik przebywający na urlopie wypoczynkowym nie ma obowiązku kontrolowania poczty elektronicznej.
Z powyższego wynika, że sms, krótki, niejednoznaczny telefon, czy tez nieoficjalna wiadomość e-mailowa, co do zasady nie spełniają wymogów prawnych. Przekazanie informacji o odwołaniu w formie jednoznacznego oświadczenia woli w sposób, który pozwala pracownikowi zapoznać się z jego treścią zapewnia, że pracownik będzie miał pewność, że jest to rzeczywista wola pracodawcy, a nie przypadkowa zmiana planów. Tak więc, pracodawca, podejmując decyzję o odwołaniu pracownika z urlopu, powinien zastosować odpowiednią formę odwoławczą, np. pisemne oświadczenie. Wykorzystanie środków komunikacji, które wcześniej nie były stosowane w relacjach między stronami, może utrudnić pracownikowi skuteczną reakcję na odwołanie z urlopu.
autorka odpowiedzi: dr Magdalena Rycak