Prawa autorskie zastrzeżone dla RYCAK Kancelaria Prawa Pracy i HR

Różnice między związkami zawodowymi a radą pracowników są znaczne. Rada pracowników ma przede wszystkim uprawnienia  o charakterze informacyjno-konsultacyjnym. Pracownicy mają prawo powołać radę pracowników u pracodawców zatrudniających przynajmniej 50 pracowników. Wybory członków rady pracowników organizuje pracodawca na pisemny wniosek grupy co najmniej 10 % pracowników, powiadamiając o terminie ich przeprowadzenia oraz terminie zgłoszenia kandydatów na członków rady pracowników w sposób przyjęty u danego pracodawcy. Rada pracowników wybiera ze swojego grona przewodniczącego i uchwala swój regulamin.

W kompetencjach rady pracowników jest w szczególności:

1. Pozyskiwanie od pracodawcy informacji o działalności przedsiębiorstwa;
2. Konsultacje dotyczące stanu, struktury i zmian zatrudnienia oraz działań mających na celu utrzymanie poziomu zatrudnienia;
3. Konsultacje działań, które mogą powodować istotne zmiany w organizacji pracy lub podstawach zatrudnienia.

Z radą pracowników nie trzeba konsultować w szczególności:

1. Zmian w regulaminach i układach zbiorowych;
2. Wypowiedzeń umowy o pracę i kar porządkowych;
3. Regulacji wynagrodzeń pracowniczych (podwyżek, nagród, premii).

Z kolei do założenia związku zawodowego potrzebne jest 10 osób uprawnionych. Nie ma przy tym wymogu co do wielkości pracodawcy. Pracownicy samodzielnie podejmują stosowne uchwały i powołują zarząd. W kompetencjach związków zawodowych jest w szczególności:

1. Konsultacje dot. rozwiązania umowy o pracę;
2. Uzgadnianie dot. regulaminów;
3. Rokowania zbiorowe i układy zbiorowe pracy;
4. Obowiązki informacyjne pracodawcy;
5. Zwolnienia z obowiązku świadczenia pracy przez członka ZOZ-u;
6. Ochrona trwałości stosunku pracy działaczy związkowych.

Warto dodać, że nie ma formalnych przeszkód aby u pracodawcy działały zarówno związki zawodowe, jak i rada pracowników.

autor odpowiedzi: Michał Szypniewski