Prawa autorskie zastrzeżone dla RYCAK Kancelaria Prawa Pracy i HR

Jeżeli pracodawca chciałby aby pracownik mający dostęp do szczególnie ważnych informacji, których ujawnienie mogłoby narazić pracodawcę na szkodę, nie prowadził działalności konkurencyjnej wobec pracodawcy po ustaniu stosunku pracy (np. nie pracował w konkurencyjnej firmie) warto zawrzeć umowę o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Zakres działalności konkurencyjnej określa pracodawca. Umowę taką należy zawrzeć w odrębnej umowie od umowy o pracę. Wymaga ona, jak każda umowa, zgody pracownika. Można zawrzeć ją równocześnie z zawieraniem umowy o pracę. Można również w trakcie stosunku pracy, o ile oczywiście pracownik się zgodzi. Umowa o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy powinna być zawarta w formie pisemnej pod rygorem nieważności. Nie można jej zatem zawrzeć e-mailem czy wymieniając jedynie skany dokumentów.

W umowie o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy należy koniecznie określić okres obowiązywania zakazu konkurencji. W praktyce jest to najczęściej okres 12 miesięcy. Dodatkowo należy również określić wysokość odszkodowania należnego pracownikowi od pracodawcy, które nie może być niższe od 25% wynagrodzenia otrzymanego przez pracownika przed ustaniem stosunku pracy przez okres odpowiadający okresowi obowiązywania zakazu konkurencji. Przykładowo, jeżeli zawarto z pracownikiem umowę o zakazie konkurencji na 12 miesiące, to należne mu odszkodowanie nie może być niższe od 25% wynagrodzenia, które pracownik uzyskał w ostatnim roku pracy.  Podstawę obliczenia kwoty gwarantowanego odszkodowania stanowi wynagrodzenie pracownika, na które składa się nie tylko płaca zasadnicza, ale również premie regulaminowe. Odszkodowanie może być i najczęściej jest wypłacane w miesięcznych ratach.

W przypadku zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy możliwe jest zastrzeżenie kary umownej za naruszenie zakazu konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Kara umowna nie może być rażąco wygórowana. Rażąco wygórowaną nie powinna zostać uznana kara umowna w wysokości trzykrotności odszkodowania przewidzianego w umowie o zakazie konkurencji.

Na końcu warto zwrócić uwagę, że możliwa jest zmiana umowy (aneks) o zakazie konkurencji po ustaniu stosunku pracy. Wymaga ona, jak każda umowa, zgody pracownika (byłego pracownika).

autorka odpowiedzi: apl. adw. Nina Bronisz